De Italiaanse Riviera is gelegen in de provincie Ligurië. De tekenen van de eerste beschavingen en culturen dateren uit de prehistorie en kunnen vandaag de dag nog steeds worden bewonderd. De duidelijkste aanwijzingen voor de aanwezigheid van mensen in dit gebied zijn te vinden in de grotten bij Balzi Rossi in Ventimiglia. Hier kan je grottekeningen bewonderen die dateren uit de Palaeolitische periode. In heel west-Ligurië zijn sporen van de aanwezigheid van de Neanderthaler terug te vinden. Sommige plekken zijn van grote wetenschappelijke importantie zoals de gevierde Toirano grotten en de grot van Madonna dell’Arma bij Bussana in Sanremo. Tussen de Palaeolitische en Neolitische periode waren de grootste nederzettingen te vinden in de Pennavaira vallei, op het eiland Palmaria en in het gebied bij Balzi Rossi.
De preromaanse beschaving van de Liguri-stam, die de naam aan het huidige gebied, controleerden het gehele gebied. Dit kan worden onderbouwd aan de hand van ruïnes van forten die werden geplaatst op sterke posities. Het kostte de Romeinen jaren voordat ze het Ligurische verzet gebroken hadden. Vooral in het bergachtige gebied waren de lokale inwoners heer en meester. Uiteindelijk viel het gehele gebied onder de Romeinse invloedsfeer en kon men profiteren van de Romeinse kennis op vele gebieden.
De archeologische vindplaats bij Ventimiglia werd in 1877 bloot gelegd. Het is mogelijk om de Romeinse stad te bekijken. Goed zichtbaar zijn de contouren van het oude theater dat werd opgetrokken in Turbia steen. Een van de interessantste vondsten is een fragment van een mozaïek waarop de figuur Arius staat afgebeeld. Tijdens de Romeinse tijd bouwden veel rijke Romeinen hun zomerresidenties in Ligurië. Interessante overblijfselen van deze gebouwen zijn onder meer te zien in het La Spezia gebied en langs de Via Julia Augusta. In Loano, langs de Via Aurelia in de richting van Borghetto Santo Spirito, kan je tegenwoordig nog de oude delen zien van de Via Julia Augusta. Het bewaarde stuk is de zogenaamde Pontasso, een kleine brug die is gebouwd in de ‘opus sectum’ stijl.
Langs de Italiaanse Rivièra zijn tegenwoordig nog veel overblijfselen te zien uit de Middeleeuwen. Het zijn voornamelijk kasteelruïnes die doen denken aan die periode maar er zijn ook nog restanten van torens en verdedigingsmuren te zien. De bouwwerken die waren bedoeld als verdediging, werden vaak in latere jaren afgebroken omdat er geen dreiging meer was. Dit gebeurde echter niet met de kerken die in dezelfde periode werden gebouwd. Vaak werden de kerken gerestaureerd en zelfs nog uitgebreid. De oudste kerken werden gebouwd op heilige plaatsen. Een goed voorbeeld is de San Pietro in Portovenere.